قیمت نان بالا رفت و کیفیت پایین آمد!

نان یکی از کالاهای اساسی است که نقش مهمی در سفره مردم دارد، اما با تحت کنترل نبودن خرید و فروش و قیمت‌گذاری آن میزان هدررفت، گرانفروشی و کم فروشی آن چندان قابل کنترل نیست. با وجود اینکه قیمت‌ها اصلاح شده مردم از شرایط و نرخ غیر واقعی نان و نانوایان از افزایش چندباره مواد اولیه طی سال ناراضی هستند.

علی رغم موافقت دولت با افزایش قیمت نان در شهریور ماه بررسی قیمت‌ها نشان می‌دهد برخی از نانوایان نرخ‌های مصوب را رعایت نمی‌کنند و این گونه به نظر می‌رسد که آن‌ها از قیمت‌های جدید نیز ناراضی بوده و در نبود نظارت اتحادیه با خیال راحت تنور گران‌فروشی و کم‌فروشی نانوایی هایشان را داغ نگه داشته اند.
۱۹ شهریورماه سال‌جاری بود که قیمت نان دولتی به‌طور رسمی افزایش یافت و بر اساس این افزایش قیمت:
تافتون نوع دو به ۱۵۰۰تومان، ماشینی تافتون باآراد نوع یک به ۸۵۰۰تومان، ماشینی تافتون با آراد نوع دو به ۱۲۰۰تومان، بربری یک رو کنجد به ۴۰۰۰تومان، بربری دو رو کنجد به ۵۵۰۰تومان، نان سنگگ ساده به ۵۰۰۰تومان، نان با یم واحد کنجد به ۶۵۰۰تومان، سنگگ با دو واحد کنجد به ۸۰۰۰تومان و سنگگ با سه واحدکنجد به ۹۵۰۰تومان به فروش می‌رسد.

فروش اینترنتی کمک کننده برای شفافیت؟
سال ۱۴۰۱ دولت با اجرای طرح هوشمندسازی آردونان و تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان و هوشمندسازی یارانه آن تلاش کرد تا عرضه خارج از شبکه را کنترل و شکسته شدن برخی نرخ‌های غیرواقعی و ترمیم اقتصاد نانوایان و ارتقای کیفیت نان و جلوگیری از هدررفت نان را دنبال کند.

در اوایل اجرای این طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان برخی نرخ‌های غیرواقعی شکسته شد و در برخی مواضع حتی در مسیر نزولی قرار گرفت و به‌طور کلی اجرای این طرح رویکرد مناسبی داشت اما به مرور زمان راه‌ در روهای این طرح نیز پیدا شد و حتی با وجود این کارتخوان‌ها نیز گران‌فروشی اتفاق می‌افتاد.

در راستای ساماندهی فروش نان، اتاق اصناف ایران دستورالعملی برای فروش اینترنتی نان صادر کرده است. این دستورالعمل به دنبال ایجاد بستری برای فروش غیرحضوری نان است تا نانوایان بتوانند محصولات خود را به صورت آنلاین به مشتریان عرضه کنند. این اقدام می‌تواند به افزایش شفافیت در قیمت‌ها و بهبود خدمات نانوایی‌ها کمک کند.

با وجود تمامی اقدامات صورت‌گرفته، همچنان چالش‌هایی مانند عدم همکاری نانوایان، نبود شفافیت و کاهش کیفیت نان وجود دارد. نرخ مصوب نان باید به گونه‌ای تعیین شود که هزینه‌های تولید نانوایان را به درستی پوشش دهد. در غیر این صورت، نانوایان ناچار به استفاده از ترفندهای مختلف برای افزایش قیمت‌ها خواهند شد.

کیفیت نان در ارتباط مستقیم با سلامت جامعه است. باید به نظارت بر فرآیند تولید نان توجه ویژه‌ای شود تا از کاهش کیفیت آن جلوگیری شود. نظارت باید به صورت مستمر و در همه مراحل انجام شود.
ترفند یا کلاهبرداری
با وجود اعلام نرخ‌های مصوب نان، برخی از نانوانی‌های سطح شهر تمایلی به فروش نان با نرخ‌های اعلام را ندارند و با ترفندهای مختلف اقدام به فروش نان با قیمت‌های دلخواه می‌کنند.
بررسی قیمت‌ها در نانوایی‌هایی که به‌طور آنلاین نیز به فروش نان مشغولند نشان می‌دهد که بربری ساده حداقل ۵ هزار تومان قیمت دارد در حالی که حداکثر نرخ مصوب هر عدد نان بربری با آرد نوع دو، ۳ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شده است.

همچنین نان سنگک ساده که نهایتا باید با رقم ۵ هزار تومان عرضه شود کمتر از ۱۰ هزار تومان در نانوایی‌ها عرضه نمی‌شود.

نان تافتون هم که نباید بیش از یک هزار و ۵۰۰ تومان به فروش برسد در نانوایی‌ها با رقم حداقل ۲ هزار تومان عرضه می‌شود.
در این میان نان لواش نیز بدون توجه به نرخ مصوب که باید حداکثر ۹۰۰ تومان فروخته شود با قیمت حداقل هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.

البته گران‌فروشی‌ها به همین جا ختم نمی‌شود و نانوایی‌ها با اضافه کردن سبزیجات خشک و دانه‌هایی از جمله کنجد، زیره و سیاه‌دانه قیمت‌ها را تا ۲ برابر بالا می‌برند.

تزیین پشت و روی نان نیز از دیگر اقداماتی است که از سوی نانوایان مدتی است باب شده و بهانه‌ای برای بالا بردن قیمت نان به‌شمار می‌‎رود.