رضا تنگستانی: از میزان خرید گندم در سال زراعی جاری تا احیای نان بومی بوشهر
سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان بوشهر
رضا تنگستانی مکان، سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان بوشهر با اشاره به عملیات خرید گندم در سال زراعی جاری در استان بوشهر گفت: عملیات خرید گندم سال ۱۴۰۲ در استان بوشهر در اواخر فروردین‌ماه آغاز و با ایجاد ۱۴ مرکز خرید در شهرستان‌های استان انجام شد که ۲ مرکز خرید ملکی، ۳ مرکز کمیسیون و ۹ مرکز خرید مباشری تعاون روستایی، عملیات خرید را انجام دادند و در پایان تیرماه با خرید ۱۲۴ هزار و ۶۶۷ تن گندم از ۸۶۸۱ کشاورز در قالب ۱۹ هزار و ۸۰۴ محموله با پرداخت مبلغ ۱۸۳۹ میلیارد تومان، به پایان رسیده است.
وی پیش‌بینی میزان خرید گندم در سال ۱۴۰۳ را تا حدود زیادی به میزان بارش نزولات آسمانی مرتبط دانست و بیان کرد: میزان خرید گندم در سال ۱۴۰۳ به سطح زیر کشت، میزان و کیفیت بذر گندم، توزیع کودهای شیمیایی، رعایت موارد فنی حوزه کشت و کشاورزی و میزان مناسب بارش نزولات آسمانی در هر فصل که متغیر خواهد بود، بستگی خواهد داشت.
کمبود ظرفیت مراکز خرید در استان بوشهر، بزرگ‌ترین چالش سال جاری
تنگستانی در ادامه، مهم‌ترین دلایلی را که می‌توان با قوت بخشیدن به آن‌ها، کشت و به تبع آن خرید گندم را در بوشهر افزایش داد، مورد توجه قرار داد و گفت: مواردی چون افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، توزیع به موقع کودهای شیمیایی، بارش‌های مناسب و پراکندگی مناسب مراکز خرید در سطح استان، توزیع ارقام بذر گندم مناسب با اقلیم استان و همچنین آخرین مورد که در استان بوشهر به شدت کمبود آن احساس می‌شود، افزایش ظرفیت مراکز خرید گندم، از مهم‌ترین دلایلی هستند که با ارتقا بخشیدن به آن‌ها می‌توان رشد تولید در استان و در نتیجه خرید بیشتر گندم از کشاورزان را ارتقا بخشید.
سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان بوشهر افزود: در همین راستا یکی از برنامه‌های در دست اقدام برای سال ۱۴۰۳، افزایش ظرفیت مراکز خرید گندم در استان است بدین صورت که مطابق پایش جغرافیایی، این مراکز را ارتقا دهیم به خصوص مراکزی که مربوط به تعاون روستایی هستند و جزو مراکزی محسوب می‌شوند که انبار ۲۵۰ تنی دارند و در حقیقت ظرفیت انباری و ذخیره‌سازی محدود محسوب می‌شود و امسال با توجه به افزایش تولید، با معضلات و مشکلات مختلفی در خصوص انبار گندم روبه‌رو بودند بنابراین برای سال ۱۴۰۳ تلاش می‌کنیم حداقل با ایجاد انبارهای روباز استاندارد موقت، این موضوع را به نتیجه برسانیم تا سالی پربارتر در حوزه ذخیره‌سازی و جلب رضایت کشاورزان داشته باشیم.
تنگستانی در توضیح مشکلات به وجود آمده به دلیل کمبود ظرفیت مراکز خرید در استان بوشهر گفت: امسال چون مراکز مباشرین، مراکزی بودند که ظرفیت ذخیره‌سازی آن‌ها کم بود از جمله ۲۵۰ تنی، ۵۰۰ تنی و هزار تنی بنابراین با افزایش برداشت امسال، متأسفانه با مشکلات زیادی روبه‌رو شدیم. از جمله این مشکلات، گرفتن مجوز حمل و پروسه انجام عملیات حمل و نقل به استان‌های همجوار یا انبارهای ملکی بود که با توجه به افزایش برداشت، برای ما چالش‌هایی را به وجود آورد.
با مشخص شدن مبلغ خرید تضمینی قبل از کاشت، روند کیفی و کمی گندم از سوی کشاورزان برنامه‌ریزی می‌شود
وی با اشاره به مبلغ خرید تضمینی برای کشاورزان ادامه داد: با توجه به اینکه عمده گندم استان بوشهر از طریق دیم کشت می‌شود و از سوی دیگر قیمت گندم در سال ۱۴۰۲ در مرحله اول مبلغ ۱۱۵۰ تومان اعلام شد و بعد مابه‌التفاوتش را ۳۵۰۰ تومان اعلام کردند، در حقیقت با اعلام ارائه مابه‌التفاوت، رضایتمندی نسبی میان کشاورزان به وجود آمد اما متأسفانه با توجه به اینکه مدت زمان زیادی بابت پرداخت مابه‌التفاوت گذشت و اخیراً در آبان‌ماه این موضوع اجرایی شد، در واقع تأخیر در پرداخت مانده مطالبات، سبب به وجود آمدن نارضایتی کشاورزان شد.
تنگستانی ادامه داد: به طور کلی روند افزایشی ۳۰ درصدی نرخ گندم باعث رضایتمندی کشاورزان شد اما با پرداخت دیرهنگام، این رضایتمندی به نارضایتی در میان کشاورزان تبدیل شد. از این رو از آنجا که استان بوشهر یک استان پایلوت در کاشت گندم محسوب می‌شود، اگر مبلغ خرید تضمینی قبل از کاشت مشخص شود، باعث می‌شود کشاورزان با برنامه‌ریزی مناسب به کاشت محصول بپردازند که این خود هم در کیفیت محصول تأثیرگذار است هم در کمیت محصول.
استان بوشهر با کمبود فضای ذخیره‌سازی گندم به صورت مکانیزه روبه‌رو است/ عمق پایین آبخور بندر بوشهر، مانع پهلوگیری کشتی با حجم بالا
وی در ادامه با اشاره به ظرفیت ذخیره‌سازی کالاهای اساسی تشریح کرد: در حوزه کالاهای شکر و برنج که به صورت کیسه‌ای هستند، استان بوشهر دارای انبار مناسب است اما با توجه به اینکه بوشهر، استانی با ویژگی بندری محسوب می‌شود بنابراین می‌طلبد با همکاری بخش خصوصی یا شرکت بازرگانی دولتی ایران، در راستای احداث انبارهای استاندارد اقدام شود. از سوی دیگر متأسفانه در حوزه ذخیره‌سازی گندم، استان بوشهر انبارهای ذخیره‌سازی مکانیزه بسیار محدود دارد به طوری که فقط یک انبار مکانیزه ۴۸ هزار تنی در استان وجود دارد و مابقی گندم در انبارهای ساده نگهداری می‌شود بنابراین درخواست انبار ۵۰ هزار تنی مکانیزه را ارائه کردیم و از سوی دیگر چون استان بندری محسوب می‌شویم و بحث واردات در استان ما پررنگ است، این موضوع به شدت در استان ما احساس می‌شود و آن را از طریق اعتبارات دولتی یا نهایتاً با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی دنبال می‌کنیم تا این اتفاق به زودی رخ دهد.
سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان بوشهر در ادامه با اشاره به ظرفیت بندر بوشهر در امر واردات گندم اظهار کرد: متأسفانه با توجه به اینکه بندر بوشهر عمق پایین آبخور دارد، کشتی‌ها با ظرفیت ۳۰ یا نهایتاً ۳۵ هزار تنی می‌توانند در این بندر پهلو بگیرند به همین دلیل امسال یک کشتی ۲۶ هزار و ۵۰۰ تنی محموله گندم وارد این استان شد و در انبارهای استان تخلیه گردید.
مشکل آسیابانی در استان بوشهر با تولید آرد کامل/ چالش نان کامل با اولویت نان سفید برای بوشهری‌ها
تنگستانی در ادامه با اشاره به وضعیت کارخانه‌های آرد در استان بوشهر افزود: ۴ کارخانه تولید آرد که یک کارخانه فعلاً غیرفعال است، نیاز استان به آرد را برطرف می‌کنند اما نکته حائز اهمیت در استان بوشهر، مربوط به وجود آرد کامل در استان است که در راستای سیاست‌گذاری‌های جدید در این حوزه، باید از سوی مدیران استانی مورد توجه قرار گیرد و در حقیقت این موضوع امروز از چالش‌های مقابل حوزه آرد و نان استان بوشهر محسوب می‌شود چرا که قیمت فروش آرد کامل و درصد سبوس‌گیری آن هنوز مشخص نشده و از سوی دیگر در تأمین ماشین‌آلات خاص که جهت تولید آرد کامل نیاز است، مشکلاتی وجود دارد که البته طی جلساتی با کارخانه‌ها در بحث تولید کیفی آرد، به نتایجی مفید دست پیدا کردیم تا با تغییر یک سری دستگاه‌ها، به سوی تولید آرد باکیفیت حرکت کنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا از نان استان خود با توجه به آنکه خانواده شما نیز همانند مابقی شهروندان از این نان استفاده می‌کنند، رضایت دارید، گفت: با توجه به اعمال استانداردهای تعریف شده در حوزه گندم و آرد که مورد پایش غذا و دارو و اداره استاندارد قرار می‌گیرد، باید گفت با توجه به اینکه کیفیت نان به پارامترهای متعددی از قبیل گندم مناسب، آرد مناسب، خواب خمیر، محیط مناسب کارگاه، کارگر ماهر و افزودنی‌ها و ذائقه بستگی دارد بنابراین یک امر نسبی است که از برنامه‌های پیشنهادی بابت ارتقای کیفیت نان در استان بوشهر، اجباری کردن استفاده از خمیرمایه برای نانوایان نوع یارانه‌ای است. البته اخیراً در جلسه‌ای در مورد این موضوع در سازمان غذا و دارو به تشکیل کارگروهی زیرمجموعه کارگروه آرد و نان استان رسیدیم که در این کارگروه یک شناسنامه واقعی از گندم، آرد و نان استان ایجاد و همه دستاوردها به کارگروه آرد و نان استان ارائه شود تا بدین وسیله در مسیر رسیدن به نان کامل، بتوان گام‌هایی مؤثر برداشت.
احیای نان بومی بوشهر با تخصیص سهمیه آرد به نانوایان خانگی
وی در آخر با اشاره به نان‌های محلی بوشهر اظهار کرد: استان بوشهر دارای نان‌های محلی متنوع است که بعد از راه‌اندازی سامانه نانینو، تولید‌کنندگان محلی و خانگی این نان‌ها برای تهیه آرد دچار مشکل شده‌اند که در برنامه‌های اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان بوشهر، در نظر گرفته شده است که این مشاغل طی بازرسی‌های استان به استان و بخش به بخش، شناسایی شوند و میزان نیازشان به آرد مشخص شود چرا که احیای این نان‌ها به معنای بخشی از هویت استان بوشهر محسوب می‌شود. از سوی دیگر در همین راستا با ارائه پیشنهادهایی به تمامی شهرداری‌ها و فرمانداری‌های استان بوشهر بابت ایجاد غرفه نان محلی در راستای حفظ هویت استان و ارائه نان سالم، گام‌هایی برداشته شده و بابت عدم صدور مجوز برای نانوایی لواش در کارگروه‌ها و به جای آن ارائه مجوز به دیگر نان‌های سنتی، پیشنهادهایی ارائه شده است و ارائه پک‌های تشویقی به دنبال تغییر نوع نان از لواش به دیگر انواع نان سنتی، از دیگر پیشنهادهای این اداره کل به سایر متولیان نان در شهر بوشهر بوده است.
